«Պատմություն» առարկայի ծրագիր (8-րդ դասարան)
Բացատրագիր՝
«Պատմություն» առարկայի՝ միջնակարգ հանրակրթական դպրոցի 8-րդ դասարանի ծրագիրը կազմվել է՝ հիմք ընդունելով ՀՀ «Կրթության մասին» օենքը, «Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքը, հանրակրթության պետական կրթակարգը, միջնակարգ կրթության պետական չափորոշիչը և «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում իրականացվող ՀՀ ԿԳՆ փորձարարական և այլընտրանքային ծրագիրը:
8-րդ դասարանի « Պատմություն» առարկան ընդգրկում է Հայաստանի և հայ ժողովրդի, ինչպես նաև համաշխարհային պատմության նոր փուլը՝ 17-րդ դարի կեսերից մինչև 1918 թվականը:
Պատմությունը ժողովրդի հավաքական հիշողությունն է,նրա կենսագրությունը: Հայ ժողովուրդը աշխարհի հնագույն ժողովրդներից է, որը պատմական ասպարեզ է իջել անհիշելի ժամանակներից և անցել զարգացման բարդ և դժվարին, կորուստներով և ձեռքբերումներով լի ճանապարհ: Շարունակելով իր պատմական ուղին՝ հայ ժողովուրդը հասել է մինչև մեր օրերը և որպես ազգ ոտք է դրել արդեն նոր հազարամյակ՝ իր ազատությամբ, պետականությամբ և այն զորացնելու վճռականությամբ:
Պատմությունը պարունակում է հայրենասիրություն և ազգային արժանապատիվ գոյություն: Պատմության իմացությունը հնարավորություն է տալիս երկրի ապագա քաղաքացուն ուսումնառության ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքներն ու ժանաչողական հմտությունները, փորձը և անցյալի դասերը ծառայեցնել իր հայրենիքի հզորացմանը և բարգավաճմանը, պատկերացում կազմել համաշխարհային քաղաքակրթության մեջ իր երկրի և իր ժողովրդի զբաղեցրած տեղի ու դերի մասին, զուգահեռներ անցկացնել համաշխարհային քաղաքակրթության խաչմերուկում:
Հայոց պատմությունը համաշխարհային պատմության համատեքստում
Հայոց պատմությունը կազմում է համաշխարհային պատմության մի օղակը: Ուստի այն պետք է ուսումնասիրվի ընդհանուր պատմության հետ միասնության մեջ:
Այդ միասնությունը կարելի է ապահովել.
– միևնույն դարաշրջանի պատմական դեպքերի ու երևույթների համաժամանակյա ուսուցման միջոցով
-ընդհանուր պատմական հասկացությունների և գաղափարների յուրացման միջոցով
-համաշխարհային դեպքերի և իրադարձությունների միացյալ ուսումնասիրության միջոցով
-ներածական, ընդհանրացնող և ամփոփիչ կրկնությունների միջոցով:
Պատմական երկու դասընթացների կապն ու հիմնական գծերի համեմատումը հնարավորություն է ստեղծում ձևավորելու գիտելիքների ամբողջական համակարգ համաշխարհային պատմության վերաբերյալ, պարզելու մարդկության պատմության ընդհանուր կողմերը և առանձնահատկությունները, որոշելու մեր երկրի տեղն ու դերը համաշխարհային պատմության մեջ, նրա ավանդը մարդկային քաղաքակրթության ստեղծման և զարգացման գործում:
« Պատմություն» առարկայի ուսուցման նպատակները և խնդիրները
Նպատակները՝
- « Պատմություն» առարկայի դասավանդման գլխավոր նպատակը ազգային գիտակցությամբ օժտված, համակողմանի զարգացած, լիարժեք դաստիարակություն ստացած, ազգային և համամարդկային արժեքներով առաջնորդվող ազատ, գիտակից անհատի և քաղաքացու ձևավորումն է:
Խնդիրները՝
Վերը նշված նպատակին հասնելու համար անհարժեշտ է լուծել կրթադաստիարակչական մի շարք կարևոր խնդիրներ.
- Սովորողներին տալ հնարավորություն ունենալ գիտելիքներ և պատկերացումներ հին, միջնադարի, նոր և նորագույն ժամանակների պատմության մասին, որոնց միջոցով կձևավորվի և կամրապնդվի ազատության, անկախության, պետականության ստեղծման և ամրապնդման համար պայաքարին սեփական մասնակցությունը բերելու գաղափարը:
- Գաղափար տալ հայ և համաշխարհային մշակույթի, քաղաքակրթության, նրա առանձնացման ու զարգացման օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
- Դաստիարակել հայրենասիրություն, ձևավորել հայրենիքի, պետության և քաղաքացու նկատմամբ արժանապատվություն և հպարտություն:
- Հասնել այն բանին, որ իր ազգի հարուստ պատմական փորձով զինված երկրի վաղվա քաղաքացին գիտակցի իր անմիջական մասնակցության անհրաժեշտությունը ազգային հիմնախնդիրների լուծման, անկախ պետականության կերտման, հայրենիքի բարգավաճման գործին:
- Զարգացնել սովորողների ճանաչողական, տրամաբանական, ստեղծագործական մտածողությունը, հաղորդակցական, համագործակցային և ինքնուրույն գործունեության կարողություններն ու հմտությունները:
- Ձևավորել պատմական դեպքերը, երևույթները համեմատելու, համադրելու, վերլուծելու, գնահատելու, ընդհանրացնելու կարողություններ:
- Զարգացնել ուսումնառության ընթացքում սովորողների ստացած գիտելիքները և տեսական դրույթները պատմական կենդանի նյութի վրա կոնկրետացնելու, անցյալի ու ներկայի հասարակական-քաղաքական երևույթների վերլուծության ժամանակ կիրառելու կարողություններ և հմտություններ:
Բովանդակությունը՝
ՈւՍՈւՄՆԱԿԱՆ ԱՌԱՋԻՆ ՇՐՋԱՆ-/Սեպտեմբեր-Դեկտեմբեր/
ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ 17-ՐԴ ԴԱՐԻ ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԵՍԻՑ ՄԻՆՉԵՎ 19-ՐԴ ԴԱՐԻ ԱՌԱՋԻՆ ԿԵՍԸ
ԹԵՄԱ 1-Ազատագրական պայքարի նոր փուլը 17-րդ դարի երկրորդ կեսին և 18-րդ դարում.
- Հայ ազատագրական պայքարի վերելքը: Հակոբ Ջուղայեցի: Իսրայել Օրի
- Զինված պայքարը Արցախում և Սյունիքում
- Ազատագրական պայքարի գաղութահայ կենտրոնները: Հովսեփ Էմին
- Մադրասի հայրենասիրական խմբակը: Շահամիր Շահամիրյան
- Հովսեփ արք. Արղությանի և Հովհաննես Լազարյանի ազատագրական ծրագրերը
ԹԵՄԱ 2. Հայաստանը 19-րդ դարի առաջին կեսին.
- 1804-1813 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմը: Գյուլիստանի հաշտությունը
- 1826-1828 թթ. ռուս-պարսկական պատերազմը: Թուրքմենչայի պայմանագիրը
- 1806-1812 թթ. ռուս-թուրքական պատերազմը: Բուխարեստի հաշտությունը
- 1828-1829 թթ. ռուս-թուրքական պատերազմը: Ադրիանապոլսի պայմանագիր
ԹԵՄԱ 3. Հայ մշակույթը 17-րդ դարի երկրորդ կեսից մինչև 19-րդ դարի առաջին կեսը
- Դպրոցը
- Տպագրությունը: Հայ մամուլի սկզբնավորումը
- Պատմագիտությունը: Վենետիկի Մխիթարյան միաբանությունը
- Արվեստը
- ԱՄՓՈՓՈՒՄ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ 19-ՐԴ ԴԱՐԻ ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԵՍԻՆ ԵՎ 20-ՐԴ ԴԱՐԻ ՍԿԶԲԻՆ
ԹԵՄԱ 1. Հայաստանը Ռուսաստանյան և Օսմանյան կայսրությունների կազմում.
- Արևելյան Հայաստանի դրությունը
- Արևմտահայերի դրությունը
ԹԵՄԱ 2. Հայ ազգային-հասարակական շարժումները
- Հայկական պահպանողականությունը
- Ազատականությունը հայ իրականության մեջ
- Հայ ազգայնականությունը
- Արևմտահայերի ազգային սահմանադրությունը
- Զեյթունի 1862 թ. ապստամբությունը
ԹԵՄԱ 3. Ռուս-թուրքական 1877-1878 թթ. պատերազմը և Հայկական հարցի միջազգայնացումը.
- Պատերազմի սկիզբը: Հայերի մասնակցությունը պատերազմին
- Պատերազմի ավարտը
- Սան Ստեֆանոյի հաշտության պայմանագիրը և Հայկական հարցը
- Հայկական հարցը Բեռլինի վեհաժողովում
ԹԵՄԱ 4. Ազգային-ազատագրական պայքարը 19-րդ դարի 70-90-ական թթ.
- Ազատագրական խմբակներ և կազմակերպություններ
- Հայ ազգային կուսակցությունները
- Հայդուկային շարժումը: Նշանավոր հայդուկներ
- Արևմտահայերի կոտորածները
- Ինքնապաշտպանական մարտերը: Սասունի և Զեյթունի հերոսամարտերը
- Պաշտպանական կռիվները Վանում
ԹԵՄԱ 5. Ազգային շարժումների ծավալումը 20-րդ դարի սկզբին.
- Սուրբ Առաքելոց վանքի կռիվը
- Սասունի 1904 թ. ապստամբությունը
- Երիտթուրքերի հեղաշրջումը
- Կիլիկիայի կոտորածները և ինքնապաշտպանությունը
- Հայկական հարցը 1912 – 1914 թթ.
- ԱՄՓՈՓՈՒՄ
ՈւՍՈւՄՆԱԿԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ՇՐՋԱՆ /ՃԱՄԲԱՐԱՅԻՆ ՀՈւՆՎԱՐ/
ՈւՍՈւՄՆԱԿԱՆ ԵՐՐՈՐԴ ՇՐՋԱՆ-/Փետրվար-Մայիս/
ԹԵՄԱ 6. Հայաստանը և հայ ժողովուրդը առաջին աշխարհամարտի տարիներին.
- Պատերազմի սկիզբը: Կովկասյան ճակատը 1914-1916 թթ.
- Հայ կամավորական շարժումը
- Հայոց մեծ եղեռնը
- Ինքնապաշտպանական հերոսամարտերը 1915 թ.
- Երզնկայի զինադադարը
- Բրեստ-Լիտովսկի հաշտությունը և հայկական հարցը
- Մայիսյան փառահեղ հերոսամարտերը
ԹԵՄԱ 7. Հայկական մշակույթը 19-րդ դարի երկրորդ կեսին և 20-րդ դարի սկզբին.
- Հայկական մշակույթի վերելքը: Կրթությունը
- Գիտության զարգացումը: Բնական գիտությունները և Հայագիտությունը
- Գրականությունը և մամուլը
- Արվեստը և ճարտարապետությունը
- ԱՄՓՈՓՈՒՄ
ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ
- Լուսաավորության դարաշրջանը
- Անգլիական հեղափոխությունը
- ԱՄՆ – ի կազմավորումը
- Ֆրանսիական մեծ հեղափոխությունը
- Նապոլեոնի դարաշրջանը
- Հեղափոխությունները Եվրոպայում 1830-1840-ական թթ.
- Արևելքի ավանդական հասարակությունները(Օսմանյան կայսրություն, Իրան, Հնդկաստան, Չինաստան, Ճապոնիա)
- Քաղաքական կյանքի զարգացումը Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում
- Ազգային նոր պետությունները Եվրոպայում /Գերմանիա: Իտալիա/
- Ազգային պետությունների առաջացումը Բալկանյան թերակղզում
- Օսմանյան Կայսրության, Իրանի, Չինաստանի և Ճապոնիայի արդիականացումը
- Առաջին աշխարհամարտը
- Մշակույթը 17-րդ դարից մինչև 19-րդ դարի առաջին կեսը /Կրթություն, Գիտություն, Գրականություն, Արվեստ/
- ԱՄՓՈՓՈՒՄ
Վարդան Կարապետյանի բլոգ 