2023-2024 ուսումնական տարվա առարկայական հեղինակային ծրագիր
Պատմություն, 10-րդ դասարան
Շաբաթական՝ 2 դասաժամ, տարեկան՝ 68 դասաժամ
Ընդհանուր նկարագիր՝
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում իրականացվում է պետական այլընտրանքային-հեղինակային կրթական ծրագիր, որտեղ «Պատմություն» առարկան դասավանդվում է՝ հիմքում ունենալով՝
- Հանրակրթության պետական չափորոշիչը
- «Հայագիտություն» բնագավառի չափորոշիչը և ծրագիրը
- «Համաշխարհային պատմություն» առարկայի չափորոշիչը և ծրագիրը
- ուսուցչի հեղինակային մոտեցումը
- սովորողի անհատական պլանը
- կրթահամալիրի ուսումնական օրացույցը
- հասարակագիտության լաբորատորիայի օրացույցը
- կրթահամալիրային ստուգատեսները, ճամբարները, ճամփորդությունները
«Պատմություն» առարկայի դասավանդման ծրագրերը, դասավանդման մեթոդներն ու մոտեցումները պետք է լինեն ավելի արդիական, իրատեսական, իրականանալի՝ առանց ավելորդ ձևականությունների և ստանդարտների: Այստեղ պետք է կարևորվի սովորողի քննական մոտեցումը, պատմության դասավանդման ընթացքում օգնենք սովորողներին քննել պատմությունը և բանավիճել դրա շուրջ, հասկանան, թե ինչ են սովորում, ինչպես են սովորում և ինչու են սովորում:
«Պատմություն» առարկայի իմացության միջոցով է ձևավորվում ազգային ինքնագիտակցություն ու մտածողություն, պատասխանատու և սեփական տեսակետ ու դիրքորոշում ունեցող, կշռադատված որոշումեր կայացնող անձ և քաղաքացի։
Ուսուցման նպատակը՝
- Ձևավորել պատմության ուսումնասիրության և վերլուծության համար անհրաժեշտ կարողություններ
- Տարանջատել հայոց պատմության առանցքային շրջափուլերը, որոնք ազդեցություն են ունեցել հայոց պատմության զարգացման ուղիների վրա
- Վերլուծել մարդկության պատմության կարևոր իրադարձությունները, երևույթները, գործընթացները, գաղափարները, հասկացությունները՝ ըստ հասարակական գործունեության հիմնական ուղղությունների
- Վերլուծել պատմական զարգացումների խորքային պատճառները
- Զարգացնել պատմական ու տրամաբանական մտածողությունը, պատճառահետևանքային կապեր գտնել պատմական գործընթացներում, պատմական ու հասարակական տարբեր իրադարձությունների, երևույթների միջև, հասկանա ու մեկնաբանի տարբեր երկրների ու ժողովուրդների զարգացման ընթացքը, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները, դրանք պայմանավորող գործոնները
- Համադրել և հակադրել պատմական իրադարձությունները, երևույթները, փաստերը, դրանց փոխկապակցվածությունն ու պատճառահետևանքային կապերը
- Վերլուծել հայոց պատմության առանցքային խնդիրների պատճառահետևանքային կապերը, մատնանշել լուծման հնարավոր տարբերակները
- Ձևավորել վերաբերմունք՝ ուղղված սեփական պետության, մշակույթի, պատմության և ապագայի տեսլականին
- Գնահատել և արժևորել համաշխարհային քաղաքակրթության ձեռքբերումները, հայ ժողովրդի ներդրումը համաշխարհային քաղաքակրթության մեջ
Դասավանդման հիմնական մեթոդները և ուսումնառության առանցքային բաղկացուցիչները՝
- Դասախոսություն, այդ թվում՝ արտակրթահամալիրային մասնագետի կողմից
- Հրավիրյալ մասնագետի հետ կլոր սեղան-քննարկում
- Բանավեճ, այդ թվում՝ արտակրթահամալիրային հարթակներում
- Ինտերակտիվ ուսուցում
- Նախագծային աշխատանքների իրականացում
- Ինքնուրույն հետազոտության վրա հիմնված ուսումնառություն
- Դասընթացի կազմակերպումը հասարակագիտական առարկաների հետ սերտ համագործակցության շրջանակներում
Ուսումնական գործի կազմակերպման միջավայրները՝
- Ֆիզիկական միջավայրում
- Կրթահամալիրի շենքային տարածքում՝ դասասենյակ, գրադարան, դահլիճ
- Արտակրթահամալիրային շենքային տարածքում՝ այլ կրթական հաստատություն, գիտահետազոտական ինստիտուտ, թանգարան, պատկերասրահ
- Վիրտուալ միջավայրում
Միավորային-վարկանիշային գնահատում՝
- ներկայության համար՝ 1 միավոր
- ուսումնական պարապմունքներին մասնակցություն՝ 1 միավոր
- քննարկումներին, նախագծերին, ինքնուրույն, հետազոտական աշխատանքների իրականացմանը մասնակցություն՝ 3 միավոր
- ընթացիկ առաջադրանքների /բլոգային աշխատանք/ կատարում՝ 2 միավոր
- աշխատանքի բանավոր ներկայացում՝ 3 միավոր
- Հետազոտական աշխատանքի իրականացում, հրապարակային պաշտպանություն-6-10 միավոր /հետազոտական աշխատանք ընտրած սովորողների համար/
Ուսումնառության ակնկալվող վերջնարդյունքները՝
- Սովորողը կդասակարգի պատմական իրադարձությունները՝ ըստ պատմական փուլերի
- Կձևավորի հետաքրքրություն անցած պատմական գործընթացների և արդի գործընթացների նկատմամբ
- Կվերլուծի և կքննարկի առաջին պետությունների ձևավորման, զարգացման և անկման առանցքային պատմական իրադարձությունները, դրանց պատճառահետևանքային կապերը, այդ պետությունների ունեցած դերակատարումը համաշխարհային պատմական գործընթացներում
- Կհետազոտի հին արևելյան հասարակությունների ձևավորման և զարգացման գործընթացները, կհամեմատի և կհամադրի այդ հասարակությունները, կարժևորի դրանց ազդեցությունը համաշխարհային պատմական արդի գործընթացների վրա
- Կհետազոտի պատմական այն գործընթացները, որոնք ստեղծեցին հնարավորություն հայկական պետության ձևավորման և զարգացման համար
- Սովորողը հետազոտելով տարբեր պատմական աղբյուրներ՝ կզարգացնի ակադեմիական հետազոտական հմտություն, վերլուծական, քննական մտածողություն
- Կհետազոտի ազատագրական պայքարի նոր գաղափարախոսության ձևավորումը, հայ ազատագրական պայքարը տարբեր դարաշրջաններում, պայքարի գործընթացները և պատմական գործիչներին, պայքարի պատմական նշանակությունը հայ ժողովրդի ազգապահպանման և նոր պետականության կերտման գործում
- Կհետազոտի ազատագրական պայքարի զինված փուլի ձևավորումը, նպատակները և գործընթացները, հայդուկային շարժումը և Մայիսյան հերոսամարտերի դերը հայ ժողովրդի կյանքում
- Կվերլուծի գրական այն ստեղծագործությունները, որտեղ ներկայացված է Արևելյան և Արևմտյան Հայաստանների զինված ազատագրական պայքարի գործիչների գործունեությունը և կներկայացնի այդ գործիչների անձնային նկարագիրը
- Կհետազոտի Հայաստանի երրորդ հանրապետության կայացման գործընթացները, Արցախյան հիմնախնդրի ձևավորումը և ԱՀ կայացման գործընթացները, Արցախյան հերոսամարտի նշանակությունը հայ ժողովրդի կյանքում
- Հարցում կանցկացնի իր ընտանիքի այն անդամների հետ /նաև հասարակության շրջանում/, ովքեր ականատես են եղել անկախ պետականության կայացման ժամանակաշրջանին և կգրի վերլուծական Էսսե /հետազոտական աշխատանք/՝ հավաքագրված աղբյուրների և իր ձեռք բերած գիտելիքների հիման վրա
- Կքննի հայկական պահանջատիրության անցած ճանապարհը 20-րդ դարում, ինչպես նաև հնարավոր զարգացումները
- Կգնահատի 1960-ական թթ․ ազգային շարժումը ՀԽՍՀ-ում
- Աղբյուրագիտական հենքի վրա կներկայացնի խորհրդահայ հասարակության առօրեական կյանքը
- Կվերլուծի կրթական և գիտական նորարարության ընթացքը Հայաստանում 20-րդ դարում
- Կվերլուծի Խորհրդային Հայաստանի մշակութային զարգացման նախադրյալները
- Կհիմնավորի հայկական մշակութային հաջողությունները համաշխարհային իրականության համատեքստում
Բովանդակություն
Բովանդակություն
- Մուտքի դաս-«Պատմություն» առարկան Ավագ դպրոցում /1 դասաժամ/
- Թեմա 1․Հայկական քաղաքակրթության ձևավորումն ու զարգացումը: Պատմության աղբյուրները /2 դասաժամ/
- Թեմա 2․Պետություն. գաղափարներ և ուսմունքներ /2 դասաժամ/
- Թեմա 3․Արարատյան թագավորությունը /3 ժամ/
- Թեմա 4․Երվանդական Հայաստանը /3 դասաժամ/
- Թեմա 5․Արտաշեսյան Հայաստանը /4 դասաժամ/
- Թեմա 6․Արշակունյաց Հայաստանը 1-3-րդ դարերում /4 դասաժամ/
- Թեմա 7․Հին Հայաստանի մշակույթը /2 դասաժամ/
- Թեմա 8․Արևելյան քաղաքակրթությունները․Հին Եգիպտոս /2 դասաժամ/
- Թեմա 9․Ասորեստան: Բաբելոնիա /2 դասաժամ/
- Թեմա 10․Աքեմենյան Պարսկական տերությունը /2 դասաժամ/
- Թեմա 11․Արևմտյան քաղաքակրթությունները․Հին Հունաստան /3 դասաժամ/
- Թեմա 12․Հին Հռոմ /3 դասաժամ/
- Թեմա 13․Չինաստան և Հնդկաստան /2 դասաժամ/
- Թեմա 14․Համաշխարհային կրոններ։ Քրիստոնեության հռչակումը պետական կրոն /2 դասաժամ/
- Թեմա 15․Արշակունյաց Հայաստանը 4-5-րդ դարերում /4 դասաժամ/
- Թեմա 16․Վարդանանց և Վահանանց պատերազմները /2 դասաժամ/
- Թեմա 17․Հայաստանը 6-7-րդ դարերում: Պայքար Արաբական տիրապետության դեմ /3 դասաժամ/
- Թեմա 18․Բագրատունյաց Հայաստանը /3 դասաժամ/
- Թեմա 19․Հայոց պետականությունը 11-14-րդ դարերում /3 դասաժամ/
- Թեմա 20․Կիլիկյան Հայաստանը /3 դասաժամ/
- Թեմա 21․Հայաստանը 15-17-րդ դարերում /3 դասաժամ/
- Թեմա 22․Հայաստանի ազատագրության համար պայքարի աշխուժացումը /2 դասաժամ/
- Թեմա 23․Միջնադարյան Հայաստանի մշակույթը /2 դասաժամ/
- Թեմա 24․Նոր Եվրոպայի ծնունդը /2 դասաժամ/
- Թեմա 25․Համաշխարհային մշակույթը նոր ժամանակներում /2 դասաժամ/
- Դասընթացի ամփոփում-ընդհանրացում /2 դասաժամժամ/