2023-2024 ուսումնական տարվա առարկայական հեղինակային ծրագիր
Պատմություն, 9-րդ դասարան
Շաբաթական՝ 2 դասաժամ, տարեկան՝ 68 դասաժամ
Ընդհանուր նկարագիր՝
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրում իրականացվում է պետական այլընտրանքային-հեղինակային կրթական ծրագիր, որտեղ «Պատմություն» առարկան դասավանդվում է հիմքում ունենալով՝
- Հանրակրթության պետական չափորոշիչը
- «Հայագիտություն» բնագավառի չափորոշիչը և ծրագիրը
- «Համաշխարհային պատմություն» առարկայի չափորոշիչը և ծրագիրը
- ուսուցչի հեղինակային մոտեցումը
- սովորողի անհատական պլանը
- կրթահամալիրի ուսումնական օրացույցը
- հասարակագիտության լաբորատորիայի օրացույցը
- կրթահամալիրային ստուգատեսները, ճամբարները, ճամփորդությունները
«Պատմություն» առարկայի դասավանդման ծրագրերը, դասավանդման մեթոդներն ու մոտեցումները պետք է լինեն ավելի արդիական, իրատեսական, իրականանալի՝ առանց ավելորդ ձևականությունների և ստանդարտների: Այստեղ պետք է կարևորվի սովորողի քննական մոտեցումը, պատմության դասավանդման ընթացքում օգնենք սովորողներին քննել պատմությունը և բանավիճել դրա շուրջ, հասկանան, թե ինչ են սովորում, ինչպես են սովորում և ինչու են սովորում:
«Պատմություն» առարկայի իմացության միջոցով է ձևավորվում ազգային ինքնագիտակցություն ու մտածողություն, պատասխանատու և սեփական տեսակետ ու դիրքորոշում ունեցող, կշռադատված որոշումեր կայացնող անձ և քաղաքացի։
Ուսուցման նպատակը՝
- Սովորողների մոտ առաջացնել և զարգացնել պատմության հանդեպ հետաքրքրվածություն և սովորելու ցանկություն
- Սովորողների մոտ ձևավորել հայկական և համաշխարհային քաղաքակրթության վերաբերյալ պատմական համակարգված գիտելիքներ
- Համադրել և հակադրել պատմական իրադարձությունները, երևույթները, փաստերը, դրանց փոխկապակցվածությունն ու պատճառահետևանքային կապերը
- Ցույց տալ հայ ժողովրդի պատմամշակութային ժառանգությունը համաշխարհային քաղաքակրթության մեջ
- Զարգացնել սովորողների քննադատական մտածողությունը, հետազոտելու, աղբյուրների հետ աշխատելու, հաղորդակցվելու, վերլուծելու, գնահատելու, հարցադրումներ կատարելու, լսելու, քննարկելու, բանավիճելու, սեփական տեսակետներն ու դիրքորոշումները հիմնավորելու, որոշումներ կայացնելու կարողություններն ու հմտությունները
- Հասկանալ անհատի, հասարակության և միջավայրի փոխազդեցության փոխկապակցվածությունը
- Ձևավորել պետականակիր գիտակցություն, ազգային ինքնագիտակցություն և դիմագիծ ունեցող, սեփական ժողովրդի ու պետության դերը պատմության խորապատկերում գիտակցող, ազգային և համամարդկային արժեհամակարգը կրող պատասխանատու քաղաքացի
Դասավանդման հիմնական մեթոդները և ուսումնառության առանցքային բաղկացուցիչները՝
- Դասախոսություն, այդ թվում՝ արտակրթահամալիրային մասնագետի կողմից
- Հրավիրյալ մասնագետի հետ կլոր սեղան-քննարկում
- Բանավեճ, այդ թվում՝ արտակրթահամալիրային հարթակներում
- Ինտերակտիվ ուսուցում
- Նախագծային աշխատանքների իրականացում
- Ինքնուրույն հետազոտության վրա հիմնված ուսումնառություն
- Դասընթացի կազմակերպումը հասարակագիտական առարկաների հետ սերտ համագործակցության շրջանակներում
Ուսումնական գործի կազմակերպման միջավայրները՝
- Ֆիզիկական միջավայրում
- Կրթահամալիրի շենքային տարածքում՝ դասասենյակ, գրադարան, դահլիճ
- Արտակրթահամալիրային շենքային տարածքում՝ այլ կրթական հաստատություն, գիտահետազոտական ինստիտուտ, թանգարան, պատկերասրահ
- Վիրտուալ միջավայրում
Միավորային-վարկանիշային գնահատում՝
- ներկայության համար՝ 1 միավոր
- մասնակցություն ուսումնական պարապմունքներին, դաս-քննարկումներին, նախագծերին, ինքնուրույն-անհատական աշխատանքների իրականացում՝ 2 միավոր
- ընթացիկ առաջադրանքների /բլոգային աշխատանք/ կատարում՝ 3 միավոր
- աշխատանքի բանավոր ներկայացում՝ 4 միավոր
Ուսումնառության ակնկալվող վերջնարդյունքները՝
- Զարգացնի հոգատար և հարգալից վերաբերմունք սեփական ժողովրդի հոգևոր և նյութական մշակույթի նկատմամբ
- Գնահատի ազգային-հոգևոր մշակութային արժեքները՝ որպես համամարդկային արժեքներ
- Զարգացնի վերլուծական մտածողությունը համեմատությունների և քննարկումների միջոցով
- Ուսումնասիրի անհատի ունեցած ազդեցությունը հայ հասարակության վրա
- Վերլուծի անհատի ունեցած դերը հասարակության զարգացման տարբեր բնագավառներում
- Հետազոտի և ձևավորի պատմական աղբյուրներ ընթերցելու և վերլուծելու հմտութուն
- Ներկայացնի և համեմատի տվյալ ժամանակաշրջանի պատմական և հասարակական կարևոր փաստերը, երևույթները, իրադարձությունները, արդյունքներն ու հետևանքները, հետևություններ անի հայոց և համաշխարհային պատմական իրադարձությունների փոխկապակցվածության վերաբերյալ, կապեր գտնի արդի պատմական գործընթացներում առկա կարևոր իրադարձությունների և երևույթների հետ
- Նկարագրի տարածաշրջանի և համաշխարհային քաղաքական իրադրությունը, Հայաստանի իրավիճակը 20-րդ դարի սկզբին
- Նկարագրի աշխարհաքաղաքական իրադրությունը, Հայաստանի և տարածաշրջանի ներքաղաքական և արտաքին քաղաքական իրավիճակը 1918-1920 թթ․, տարածքային հիմնախնդիրները
- Բացատրի հարաբերությունները հարևան երկրների և աշխարհի երկրների, ժողովուրդների հետ
- Ուսումնասիրի Հայաստանի խորհրդայնացման գործընթացը, Խորհրդային Հայաստանի քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և սոցիալական զարգացումները
- Նկարագրի ՀՀ արտաքին քաղաքական և ներքաղաքական իրավիճակը արդի շրջանում
- Ներկայացնի և բացատրի անկախացման և պետականաշինության գործընթացները Հայաստանի և Արցախի հանրապետություններում, ներքին և արտաքին մարտահրավերները
- Նկարագրի և բացատրի սփյուռքի առաջացման պատճառները, պատմական պայմանները, ընթացքը, սփյուռքահայերի առջև ծառացած խնդիրները, սփյուռքահայ խոշոր կենտրոնները, դրանց առանձնահատկությունները, 1990-ական թթ․ զանգվածային արտագաղթի հետևանքով ձևավորված համայնքները, արժևորի Հայոց եկեղեցու դերը սփյուռքահայության կյանքում, հայապահպան գործունեությունը
- Ուսումնասիրի հայոց պետությունների առջև ծառացած քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և բնապահպանական հիմնախնդիրները
Բովանդակություն՝
- Մուտքի դաս-Պատմության նորագույն շրջանի ընդհանուր նկարագիրը /1 դասաժամ/
- Հայ ժողովրդի պատմությունը 20-րդ դարի սկզբին /6 դասաժամ/
ա/ Թեմա 1․Առաջին համաշխարհային պատերազմ․պատճառներ, հիմնական իրադարձություններ, ավարտ-հետևանքներ /2 դասաժամ/
բ/ Թեմա 2․Հայոց ցեղասպանության պատմությունը․պատճառներ, հիմնական իրադարձություններ, հետևանքներ, պայքար ցեղասպանության հետևանքները վերացնելու և նոր ցեղասպանությունները կանխելու համար /2 դասաժամ/
գ/ Թեմա 3․Մայիսյան հերոսամարտեր․Սարդարապատի ճակատամարտը, Բաշ Ապարանի ճակատամարտը, Ղարաքիլիսայի ճակատամարտը /2 դասաժամ/ - Հայաստանը անկախության վերականգնման ճանապարհին։ Հայաստանի առաջին հանրապետությունը /7 դասաժամ/
ա/Թեմա 1․Հանրապետության հռչակումը։ Իշխանության մարմինների ձևավորումը /2 դասաժամ/
բ/ Թեմա 2․ՀՀ հասարակական-քաղաքական կյանքը /1 դասաժամ/
գ/ Թեմա 3․1920 թ․ Մայիսյան ապստամբությունը /1 դասաժամ/
դ/ Թեմա 4․ՀՀ միջազգային դրությունը։ Հայկական հարցը /2 դասաժամ/
ե/ Թեմա 5․1920թ․ թուրք-հայկական պատերազմը։Հայաստանի առաջին հանրապետության անկումը /1 դասաժամ/ - Խորհրդային Հայաստանը 1920-1991 թվականներին /13 դասաժամ/
ա/ Թեմա 1․Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական հանրապետությունը 1920-1922 թթ․ /1 դասաժամ/
բ/ Թեմա 2․Խորհրդային Հայաստանի տարածքային հիմնախնդիրները /2 դասաժամ/
գ/ Թեմա 3․Խորհրդային Հայաստանի հասարակական-քաղաքական կյանքը /1 դասաժամ/
դ/ Թեմա 4․Հայկական սփյուռքը 1920-1945թթ․ /1 դասաժամ/
ե/ Թեմա 5․Հայ ժողովուրդը Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին /2 դասաժամ/
զ/ Թեմա 6․Խորհրդային Հայաստանի մշակույթը 1920-1945թթ․ /1 դասաժամ/
է/ Թեմա 7․ Խորհրդային Հայաստանը 1945-1991թթ․ /3 դասաժամ/
ը/ Թեմա 8․ Խորհրդային Հայաստանի մշակույթը 1945-1991թթ․ /2 դասաժամ/ - Հայաստանի հանրապետությունը արդի փուլում /9 դասաժամ/
ա/ Թեմա 1․1990թ․, օգոստոսի 23` Անկախության հռչակագիր, Հայաստանն անկախության ճանապարհին /2 դասաժամ/
բ/ Թեմա 2․Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը 1991-2018 թվականներին /3 դասաժամ/
գ/ Թեմա 3․Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը 2018-2023 թվականներին /2 դասաժամ/
դ/ Թեմա 4․Հայաստանի երրոդ հանրապետությանը վերաբերող միջազգային փաստաթղթերը /2 դասաժամ/ - Արցախի հանրապետությունը արդի փուլում /2 դասաժամ/
- Հայկական սփյուռքը ձևավորումից մինչև մեր օրերը /1 դասաժամ/
- Նախաքննական պատրաստություն /30 դասաժամ/